سقف یکی از مهم‌ترین بخش‌های ساختمان است که علاوه بر زیبایی و جذابیت سازه، وظیفه محافظت از سایر بخش‌ها را بر عهده دارد. انسان در طول تاریخ تغییرات زیادی در ساختمان‌ها ایجاد کرده و امروزه با پیشرفت علوم و تکنولوژی‌های مختلف از انواع مختلفی از سقف‌ها استفاده می‌شود. هر کدام از انواع سقف‌های ساختمانی به با توجه به نوع مصالح به کار رفته در آن‌ها، نحوه اجرا و … می‌توانند ویژگی‌ها و مزیت‌های خاص خود را داشته باشند. در ادامه مطلب به بررسی و معرفی انواع سقف ساختمانی پرداخته می‌شود.

رایج‌ترین سقف‌های ساختمانی

ساختمان‌ها امروزه با کاربری‌های مختلفی (مسکونی، تجاری، تفریحی و …) ساخته و تولید می‌شوند و در هرکدام از آن‌ها از مواد و مصالح مختلفی استفاده می‌شود و طبیعتاً سقف این ساختمان‌ها نیز متفاوت خواهد بود. ده‌ها نوع سقف مختلف در صنعت ساختمان‌سازی مورد استفاده قرار می‌گیرد که هر کدام مزیت‌ها و معایب خاص خود را دارد. از جمله رایج‌ترین و پراستفاده‌ترین سقف‌های ساختمانی می‌توان به موارد زیر اشاره داشت:

• سقف تیرچه‌ بلوک

این سقف از رایج‌ترین سقف‌های ساختمانی بود و در ایران نیز محبوبیت بالایی دارد. برای ساخت این سقف از تیرچه، بلوک، بتن، میلگرد حرارتی و میلگرد تقویتی استفاده می‌شود. تیرچه‌ها می‌توانند انواع مختلفی همچون تیرچه‌های سفالی، سیمانی و بتنی داشته باشند و بلوک‌ها نیز از نوع شنی و سفالی می‌باشند. مقاومت در برابر رطوبت، صوت و حرارت از مهم‌ترین مزیت‌ها و عدم اجرای دهانه‌های بزرگ مهم‌ترین ایراد این سقف است.

• سقف‌ های وافل

سقف وافل یا مشبک نیز نوعی سقف رایج و محبوب است که با استفاده از سیستم دال قابلمه‌ای تولید و اجرا می‌شود. از مهم‌ترین مزیت‌های سقف وافل می‌توان به هزینه پایین اجرا، سرعت اجرای بالا، امکان استفاده در انواع ساختمان‌های صنعتی و غیر صنعتی و … اشاره کرد. از معایب مهم این سقف‌ها نیز می‌توان به عدم عایق‌بندی مناسب در برابر دما، عدم مقاومت در برابر صوت، قالب برداری سخت، کاهش تعداد طبقات ساختمان، امان آسیب‌دیدگی سقف و … اشاره کرد.

• سقف کامپوزیت فلزی

سقف کامپوزیت فلزی یا سقف مختلط یا مرکب از ترکیب بتن و پروفیل فولادی ساخته‌شده و معمولاً در پروژه‌هایی با اسکلت فلزی به کار می‌رود. از مهم‌ترین مزیت‌های این سقف می‌توان به استفاده از برش‌ گیر (ناودانی، نبشی یا گل‌ میخ) و یکپارچگی بالا، سرعت اجرای بالا، صرفه‌جویی در مصالح، کاهش وزن کلی سازه، عدم نیاز به شمع بندی و … اشاره کرد. احتمال تغییر شکل در دراز مدت، دسترسی سخت به تاسیسات و قیمت بالا از معایب سقف کامپوزیت فلزی هستند.

• سقف عرشه فولادی

این سقف از انواع سقف ساختمانی مدرن است که در آن از ورق گالوانیزه، فلاشینگ، بتن، آرماتور و … استفاده شده و از مزیت‌های متعددی همچون سرعت اجرای بالا، صرفه‌جویی در مصالح، مقاومت بالا در برابر زلزله و حریق و … برخوردار است. امکان خوردگی فلزات، اجرای دشوار در اسکلت‌های بتنی و … نیز معایب این سقف هستند.

• سقف دال بتنی

یکی دیگر از بهترین و رایج‌ترین سقف‌های ساختمانی سقف دال بتنی است که کاربردهای متعددی در انواع ساختمان‌ها دارند. این سقف‌ها از مزیت‌هایی همچون طول عمر بالا، سرعت اجرای عالی، مقاومت خمشی و برشی مناسب، کاهش هزینه‌های کلی ساخت‌وساز و … و از معایبی همچون مقاومت کششی پایین، وزن بالا و … برخوردارند.

• سقف فولادی روفیکس

سقف Roofix در اصل نوعی سقف کامپوزیت است که در آن از ورق‌های فلزی مشبک به جای قالب‌های سنتی برای ساخت دال بتنی استفاده می‌شود. از مهم‌ترین مزیت‌های سقف روفیکس می‌توان به امکان بتن‌ریزی در تمام طبقات، عدم نیاز به شمع بندی، مقاومت بالا در برابر زلزله، وزن کم، کاهش مصرف آرماتور و … اشاره کرد هرچند که معایبی همچون مقاومت کم در برابر نیروهای فشاری، نیاز به افراد متخصص در زمان اجرا و … نیز دارد.

• سقف طاق ضربی

سقف‌های طاق ضربی از جمله انواع سقف ساختمانی قدیمی است که امروزه کمتر استفاده می‌شود. این سقف می‌تواند مزیت‌هایی همچون سرعت اجرای بالا، دسترسی راحت به مصالح مورد نیاز، قیمت مناسب، زیبایی و جذابیت کلاسیک و … داشته باشد هرچند که معایبی همچون وزن بالا، عدم اجرای دهانه‌های بلند سقف، مقاومت پایین در برابر زلزله و … نیز دارند.

• سقف پیش تنیده

این سقف از جمله جدیدترین سقف‌های ساختمانی است که برای اجرای آن باید کابل‌هایی در داخل دال‌های بتنی قرار بگیرد. از مهم‌ترین مزیت‌های سقف پیش تنیده کاهش وزن کلی سازه، امکان بنای ستون‌ها به‌صورت نامنظم، مقاومت بالا در برابر لرزش و خمش، امکان اجرای دهانه‌های بزرگ، کاهش بار مرده ساختمان و مقاومت بالا در برابر زلزله اشاره کرد. از مهم‌ترین معایب این سقف نیز می‌توان به نیاز به تجهیزات تخصصی برای اجرا، هزینه اجرا بالا، نیاز به کنترل دقیق در زمان اجرا و تعمیر و ترمیم سخت اشاره داشت. سقف تیرچه کرومیت

از دیگر انواع سقف ساختمانی می‌توان به سقف‌های تیرچه کرومیت اشاره کرد که از تیرچه‌های فلزی با جان باز و بلوک‌های سیمانی یا لیکا ساخته می‌شوند. از مهم‌ترین مزیت‌های این سقف‌ها می‌توان مقاومت بالا در برابر زلزله، عایق صوت و رطوبت، وزن کم، عدم نیاز به شمع بندی و … اشاره کرد. احتیاج به سقف کاذب، عدم امکان بررسی کیفیت تیرچه‌ها، لرزش سقف در دهانه‌های بلند و … نیز معایب این سقف هستند.

• سقف یوبوت

سقف‌های یوبوت نیز از انواع سقف ساختمانی هستند که نوعی سقف دال بتنی مجوف است که با استفاده از قالب‌های پلاستیکی مخصوص به شکل U معکوس ساخته می‌شود. از مهم‌ترین مزیت‌های این سقف‌ها نیز می‌توان به مصرف بتن کم، وزن پایین، عدم نیاز به  اجرای دال تخت یا تیر‌ها و … اشاره کرد و معایبی همچون احتمال آسیب‌دیدگی بالا، امکان بتن‌ریزی ناقص و … نیز دارند. در مقاله‌ای تحت عنوان قیمت ناودانی به بررسی قیمت این سطح مقطع و فاکتورهای موثر بر آن پرداخته شده است.