ناودانی پشت بام از جمله تجهیزات بسیار کاربردی است که به منظور زهکشی ساختمان‌ها استفاده شده و می‌تواند آب باران، برف و … را از سطح پشت بام به سیستم فاضلاب انتقال داده و از آسیب‌دیدگی مواد مصالح ساختمانی جلوگیری نماید. ناودانی پشت بام می‌تواند تنوع بالایی از نظر جنس، سایز، ضخامت و … داشته باشد و هر کدام از آن‌ها می‌توانند ویژگی‌ها، قابلیت‌ها و کاربردهای متعددی داشته باشند. در ادامه مطلب به بررسی و معرفی انواع ناودانی پشت بام و ویژگی‌های آن‌ها پرداخته خواهد شد.
ناودانی پشت بام چیست؟
در حقیقت ناودانی به سطح مقطعی گفته میشود که به شکل حرف انگلیسی U طراحی و ساخته میشود و می‌تواند سایز و ابعاد مختلفی داشته باشد. ناودان پشت بام نیز در اصل نوعی ناودانی است که برای انتقال آب‌های پشت بام به سیستم فاضلاب به کار رفته و مانع از نفوذ آب به سقف ساختمان و مصالح مخالف میشود و در نهایت از آسیب‌دیدگی اجزای مختلف سازه جلوگیری می‌کند. ناودانی پشت بام می‌تواند از اجزای مختلفی تشکیل شود که مهم‌ترین آن‌ها به شرح زیر می‌باشند:
ورودی یا روزن ناودانی که بالاترین بخش آن بوده و آب تجمع یافته در سقف از این قسمت وارد ناودانی میشود. این قسمت معمولا در پایین‌ترین نقطه پشت‌بام قرار می‌گیرد و شامل دو نوع سرباز و سربسته خواهد بود.
بدنه ناودانی که می‌تواند به صورت شیاری و شره‌ای طراحی شود. ناودان‌های شیاری آب را به صورت کامل به سطح زمین منتقل می‌کنند و به شکل روکار و توکار نصب می‌شوند. ناودان‌های شره‌ای نیز آب باران را توسط لوله‌ای که به سمت خارج از پشت بام قرار گرفته منتقل و آن را به سطح زمین می‌ریزند.
قسمت انتهایی ناودان که آب موجود بر روی سقف بنا را به سطح زمین منتقل می‌کند.
مطلب مرتبط: کاربرد ناودانی در ساختمان سازی
انواع ناودانی پشت بام
همانطور که گفته شد ناودانی‌های پشت بام همانند انواع متریال های ساختمانی دیگر می‌تواند بر اساس فاکتورها و پارامترهای متعددی دسته بندی شده و هر کدام از ویژگی‌ها، قابلیت‌ها و کاربردهای متعددی برخوردار باشند. از جمله رایج‌ترین ناودانی‌های پشت بام می‌توان به موارد زیر اشاره داشت:
ناودانی گالوانیزه
ناودانی‌های گالوانیزه از جمله رایج‌ترین و پرکاربردترین ناودانی‌های پشت بام هستند که می‌توانند ویژگی‌های منحصربه‌فردی همچون مقاومت بالا در برابر خوردگی و زنگ‌زدگی، مقاومت در برابر فشار و ضربه، مقاومت در برابر نور خورشید و عوامل خارجی و … داشته باشند. این ناودانی‌ها می‌توانند برای مناطق شرجی و مرطوب انتخاب بسیار خوبی باشند.
مهم‌ترین مزایای ناودانی‌های گالوانیزه شامل مقاومت بالا در برابر رطوبت و خوردگی، طول عمر بالا، نیاز به تعمیر و نگهداری کمتر و … هستند درحالی‌که از معایب و ایراداتی همچون قیمت و هزینه بالا نسبت به انواع ناودانی‌های دیگر، نصب سخت و دشوارتر، وزن بالا و … نیز برخوردار خواهند بود. قیمت این ناودانی‌ها می‌تواند بسته به سایز، ضخامت، نوع پوشش گالوانیزه و … متفاوت باشد. طول عمر بالای این ناودانی باعث میشود که در درازمدت صرفه اقتصادی بالایی داشته باشد.
ناودانی PVC
ناوادنی های پی‌وی‌سی نیز از جمله محبوب‌ترین ناودانی‌های پشت بام هستند که می‌توانند در انواع ساختمان‌های مسکونی، تجاری، اداری و … به کار بروند. این ناودانی‌ها در اصل از نوعی پلاستیک فشرده تولید می‌شوند و از مزیت‌ها و ویژگی‌های منحصربه‌فردی برخوردارند و امروزه بسیار مورد توجه قرار گرفته‌اند. ناودانی PVC بیشتر برای مناطق با آب و هوای ملایم و بارش کمتر توصیه میشود هرچند که در مناطق مرطوب و شرجی نیز راندمان بالایی دارد.
از مهم‌ترین مزیت‌های ناودانی‌های پی‌وی‌سی می‌توان به وزن سبک، نصب و اجرای راحت، مقاومت در برابر مواد شیمیایی، مقاومت در برابر رطوبت، قیمت مناسب و … اشاره داشت درحالی‌که معایب و ایراداتی همچون مقاومت پایین در برابر نور خورشید، احتمال شکستگی و ترک خوردگی در دماهای بسیار سرد یا گرم، تغییر رنگ در برابر نور خورشید و … نیز دارد. قیمت این ناودانی‌ها نیز تحت تاثیر عواملی همچون برند سازنده، کیفیت ساخت، ابعاد و اندازه، ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی و … میباشد ولی در کل می‌تواند انتخاب ایده آلی باشد.
مطالعه بیشتر: انواع ناودانی
ناودانی چوبی
ناودانی چوبی نیز از انواع ناودانی پشت بام است که بیشتر می‌تواند در ساختمان‌های سنتی، روستایی و روستیک کارایی داشته باشد. این ناودانی‌ها معمولا جنبه تزئیناتی داشته و برای محیط‌های خشک مناسب‌تر هستند.
وزن پایین، زیبایی طبیعی، هماهنگی با معماری کلاسیک، سنتی و روستایی و … از مهم‌ترین مزیت‌ها و نیاز به تعمیرات مداوم، آسیب‌پذیری در برابر رطوبت و مواد شیمیایی، اشتعال‌پذیری و … از معایب اصلی ناودانی پشت بام چوبی هستند.
ناودانی استیل
استیل ضد زنگ نیز از جمله متریال هایی است که برای ساخت و تولید انواع ناودانی پشت بام و … به کار می‌رود. این ناودانی می‌تواند در همه مناطق کاربردهای متعددی داشته باشد چرا که ویژگی‌ها و مزیت‌های متعددی دارد.
مقاومت عالی در برابر خوردگی و پوسیدگی، طول عمر بالا، ظاهر مدرن و لوکس، مقاومت در برابر تغییرات جوی و دمایی و … مهم‌ترین مزیت‌های ناودانی استیل هستند درحالی‌که معایبی همچون قیمت بالا، نیاز به نصب حرفه و … نیز دارند. قیمت این ناودانی تحت تاثیر فاکتورهایی همچون طراحی، سایز و ابعاد، ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی و … بوده اما در دراز مدت می‌تواند به‌صرفه باشد.
ناودانی آلومینیومی
ناودانی‌های آلومینیومی نیز از انواع ناودانی پشت بام است که می‌تواند برای انواع ساختمان‌های مسکونی و غیرمسکونی گزینه مناسبی باشد. این ناودانی بیشتر در مناطق کم بارش و با رطوبت کم به کار می‌رود هرچند که می‌تواند در سایر مناطق نیز راندمان خوبی داشته باشد.
از مهم‌ترین مزیت‌های ناودانی آلومینیومی می‌توان به وزن سبک، نصب و اجرای راحت، مقاومت بالا در برابر نور خورشید، مقاومت در برابر رطوبت و خوردگی و … اشاره کرد. این ناودانی‌ها نیز می‌توانند ایراداتی همچون مقاومت کم در برابر فشار و ضربه، قیمت بالا، مقاومت کم در برابر فشار و احتمال دفرمه شدن و … داشته باشند. این ناودانی‌ها معمولا از قیمت بالایی برخوردارند که به دلیل ویژگی‌ها و مزیت‌های متعددی است که دارند اما در دراز مدت می‌توانند انتخاب به‌صرفه و ایده آلی باشند.
ناودانی مسی
ناودانی‌های مسی نیز از جمله ناودانی‌های پشت بام هستند که می‌توانند در پروژه‌های مختلفی به کار بروند. در اصل این ناودانی از مقاوم‌ترین و زیباترین ناودانی‌های پشت بام به شمار می‌روند که در تمام مناطق راندمان مناسبی دارند.
از مهم‌ترین مزیت‌های ناودانی مسی می‌توان به طول عمر عالی، ظاهر زیبا و شیک، مقاومت عالی در برابر تغییرات دمایی و هوایی، مقاومت بالا در برابر نور خورشید و مواد شیمیایی و … اشاره داشت. این ناودانی‌ها معایبی همچون قیمت بسیار زیاد، نصب سخت و … نیز دارند. قیمت این ناودانی‌ها تحت تاثیر عواملی همچون سایز و ابعاد، طراحی و کیفیت ساخت و … میباشد و از تمامی ناودانی‌های دیگر گران‌قیمت‌تر خواهد بود.
بیشتر بخوانید: سایز انواع ناودانی
جمع‌بندی
ناودانی پشت بام ابزاری است که برای زهکشی و انتقال آب ناشی از بارش برف و باران از سقف به سیستم فاضلاب به کار می‌رود و نقش پررنگی در ایمنی ساختمان دارد.
ناودانی PVC، ناودانی چوبی، ناودانی استیل، ناودانی آلومینیومی، ناودانی مسی و ناودانی گالوانیزه از جمله انواع ناودانی پشت بام هستند که ویژگی‌ها و مزیت‌های متعددی داشته و در پروژه‌های مختلف به کار می‌روند.
