ناودانی (Channel beam) در حقیقت یک سطح مقطع U شکل است که از یک سطح افقی به نام جان و دو سطح عمودی با نام بال تشکیل شده است و از ویژگی‌هایی همچون مقاومت در برابر تنش‌های فولادی، اشغال فضای کم، تحمل در برابر ضربه، کارآمدی بالا در طولانی‌مدت، سرعت نصب بالا در ساختمان‌ها، کم بودن وزن اسکلت فلزی و … برخوردار است. ناودانی شیروانی با نام‌های دیگری همچون پروفیل آبرو یا فلاشینگ آبرو هم شناخته میشود و همان‌طور که از نام آن مشخص است نوعی ناودانی است که به منظور جمع‌آوری و هدایت آب و مایعات مختلف استفاده میشود. انواع ناودانی شیروانی، اغلب برای شیروانی‌ها و سقف‌های ساندویچ پنل استفاده میشود به‌گونه‌ای که در لبه پایینی سقف‌های شیروانی نصب میشود تا آب باران و برف که از روی سقف ریزش می‌کند را جمع کرده و به زمین هدایت کند.
انواع ناودانی شیروانی
ناودانی‌های شیروانی همانند انواع ناودانی‌های سبک، ناودانی سنگین و صنعتی و … می‌تواند بر اساس فاکتورها و پارامترهای متعددی دسته‌بندی شود. از مهم‌ترین پارامترهای دسته‌بندی ناودانی‌های شیروانی می‌توان به مواردی همچون سطح مقطع و شکل ظاهری، محل استفاده، جنس مواد سازنده، استانداردهای تولید و … اشاره کرد.
انواع ناودانی شیروانی از نظر شکل سطح مقطع
ناودانی‌های شیروانی از نظر شکل ظاهری و سطح مقطع می‌توانند شامل سه دسته اصلی ناودانی لندنی، ناودانی جعبه‌ای و ناودانی فتیله‌ای باشند که هر کدام از ویژگی‌ها و قابلیت‌های منحصربه‌فردی برخوردارند.
ناودانی شیروانی لندنی از یک طراحی خاص و منحصربه‌فرد برخوردار است و می‌تواند برای جمع‌آوری آب برف، باران و … در بام‌های شیب‌دار به کار برود. این ناودانی معمولاً از مواد مقاوم در برابر خوردگی و زنگ‌زدگی ساخته شده و نصب آن نیز کار راحتی است. ناودانی‌های لندنی خود می‌توانند شامل 3 دسته اصلی ناودانی آبرو گرد، ناودانی فتیله‌ای و ناودانی مخفی باشند.
ناودانی‌های لندنی از ویژگی‌ها و مشخصات فیزیکی خاصی همچون ضخامت‌های کمتر از 1 میلی‌متر (0.4 – 0.5 – 0.6 میلی‌متر)، اندازه کف 106، 112، 114 و 115 میلی‌متر و طول 2 تا 6 متر برخوردارند و می‌توانند استفاده‌های خاصی داشته باشند.
ناودانی شیروانی جعبه‌ای که دارای ساختاری مستطیلی و مستحکم بوده و معمولاً در پروژه‌های بزرگ و صنعتی به کار می‌رود. این ناودانی‌ها طراحی ساده‌ای داشته و نصب آن‌ها نیز کار راحتی است و معمولاً برای جمع‌آوری آب از سطوح وسیع‌تر و هدایت به سمت سیستم‌های تخلیه به کار می‌روند. این نوع ناودانی ضخامت و مقاومت بیشتری نسبت به نوع لندنی داشته و بیشتر برای ساخت انواع سوله‌های صنعتی، تولیدی و یا بیمارستان‌ها استفاده میشود. رایج‌ترین نوع ناودانی‌های جعبه‌ای شامل ناودانی مستطیلی و ناودانی چهارگوش می‌باشند که ضخامت آن‌ها از 0.5 تا 3 میلی‌متر و اندازه کف آن‌ها از 12 تا 60 سانتی‌متر و همچنین طول آن‌ها از 3 تا 6 متر متفاوت خواهد بود.
ناودانی شیروانی فتیله‌ای که قدیمی‌ترین نوع ناودانی‌های شیروانی است و امروزه کمتر تولید و استفاده میشود. این ناودانی‌ها با نام‌هایی همچون آبرو سوئدی و آبرو پیچک نیز شناخته می‌شوند و از مشخصات فیزیکی همچون ضخامت 0.3 تا 0.6 میلی‌متر و طول 2 تا 2.5 متر برخوردارند.
مطلب مرتبط: ساخت بادبند با ناودانی
انواع ناودانی شیروانی از نظر محل استفاده
ناودانی‌های شیروانی می‌توانند از نظر محل استفاده نیز تنوع بالایی داشته باشند. از آنجایی که این مقاطع بیشتر در کف یا سقف سازه و یا در قسمت خاصی از سقف استفاده می‌شوند می‌توانند شامل 3 دسته اصلی ناودانی شیروانی کناری، ناودانی شیروانی وسط و ناودانی کف باشند. هر کدام از این ناودانی‌ها می‌توانند از نوع لندنی، جعبه‌ای یا فتیله‌ای باشند و برای اهداف مشخصی به کار بروند.
انواع ناودانی شیروانی از نظر جنس
هرچند که امروزه ناودانی‌های فولادی بیشترین استفاده و کاربرد را در صنایع مختلف دارند اما این مقاطع می‌توانند از نظر جنس و مواد سازنده تنوع بالایی داشته باشند. از جمله رایج‌ترین ناودانی‌ها از نظر جنس مواد سازنده می‌توان به موارد زیر اشاره داشت:
- ناودانی شیروانی فلزی شامل ناودانی‌های فولادی، گالوانیزه، آلومینیوم و …
- ناودانی شیروانی پلیمری و پلاستیکی مانند ناودانی پی وی سی، فایبر گلاس و …
- ناودانی شیروانی بتنی
- ناودانی شیروانی چوبی
انواع ناودانی شیروانی از نظر استاندارد
هر کدام از انواع ناودانی‌های شیروانی به واسطه جنس مواد به کار رفته در تولید آن‌ها می‌توانند با استانداردهای مختلفی تولید شوند. از جمله مهم‌ترین استانداردهای تولید ناودانی‌های شیروانی فلزی که پراستفاده‌ترین نوع ناودانی به شمار می‌روند می‌توان به موارد زیر اشاره داشت:
- استاندارد فرانسوی AFN 45-255
- استاندارد آلمانی DIN 1026
- استاندارد اروپایی EN 10365 که به طور خاص برای تولید ناودانی‌های بال شیب‌دار UPN به کار می‌رود
- استاندارد اروپایی EN 10025-1/2 که به طور خاص برای تولید ناودانی‌های بال موازی UPE به کار می‌رود
- استاندارد مشترک آلمان و اروپا DIN EN ISO 12944-3 برای تولید ناودانی‌های مقاوم در برابر خوردگی
مزایا و معایب ناودانی شیروانی چیست؟
ناودانی‌های شیروانی همانند انواع مقاطع دیگر می‌توانند مزایا و معایب منحصربه‌فردی داشته باشند. در اصل این قطعات در کنار هدایت مسیر آب و جلوگیری از نفوذ به داخل ساختمان‌ها می‌توانند از مزیت‌های متعددی برخوردار باشند که مهم‌ترین آن‌ها شامل مواردی همچون محافظت از سقف در برابر آب‌گرفتگی، کاهش وزن کلی سازه به واسطه وزن سبک، قابلیت تولید در ابعاد گوناگون و سفارشی‌سازی، کمک به حفظ پایداری سازه، قابلیت استفاده در پروژه‌های مختلف صنعتی و ساختمانی، قابلیت نصب و اتصال سریع، برخورداری از زیبایی ظاهری و بصری، عدم نیاز به شیب بندی طولی، امکان تعبیه خروجی‌های متعدد، امکان آب‌بندی بهتر سقف‌ها و کف‌ها، مقاومت وزنی بالا و … هستند. این مقاطع در کنار مزیت‌های عنوان شده می‌توانند معایب و ایراداتی نیز داشته باشند که مهم‌ترین آن‌ها شامل موارد زیر هستند:
- امکان خوردگی و پوسیدگی در دراز مدت و نیاز به تعمیر و بازسازی
- امکان مسدود شدن به دلیل روباز بودن و ریختن آب به کناره‌ها
- نیاز به نظافت منظم
- احتمال جمع شدن برگ و خاشاک در ناودانی
- احتمال آسیب به سیستم جمع‌آوری آب در صورت نصب اشتباه
مهم‌ترین کاربردهای ناودانی شیروانی چیست؟
تنوع و تعدد بالای ناودانی‌های شیروانی و همچنین ویژگی‌ها و مزیت‌های منحصربه‌فردی که دارند باعث می‌شوند که این مقاطع از کاربردهای متعددی برخوردار باشند و در انواع پروژه‌های صنعتی و غیر صنعتی مورد استفاده قرار بگیرند. از جمله مهم‌ترین کاربردهای ناودانی‌های شیروانی می‌توان به موارد زیر اشاره داشت:
- اجرای انواع سقف شیروانی
- اجرای ساندویچ پنل ها
- استفاده در کف پارکینگ، گلخانه، مرغداری و انواع پروژه‌های صنعتی و غیر صنعتی
- اجرای سقف انواع سوله‌ها و سالن‌ها
- استفاده در ساخت فروشگاه‌ها، ویلاها، اماکن تفریحی و …
عوامل مؤثر در قیمت ناودانی شیروانی
قیمت هر کدام از انواع ناودانی‌های شیروانی می‌تواند تحت تأثیر فاکتورها و پارامترهای متعددی قرار بگیرند به همین دلیل در زمان خرید ناودانی باید به نکات مختلفی توجه داشت. از مهم‌ترین عوامل مؤثر در قیمت این مقاطع می‌توان به جنس ناودانی، شکل و طراحی ناودانی، ویژگی‌های فیزیکی مانند ضخامت، پهنا، طول و وزن، نرخ ارز و نوسانات آن، میزان عرضه و تقاضا، برند و شرکت تولید کننده، استانداردهای تولید ناودانی، نحوه خرید (مستقیم یا آنلاین)، حجم و تعداد ناودانی خریداری شده، کاربردهای ناودانی، نحوه تولید و شیوه نصب و … اشاره کرد.
بیشتر بخوانید: افزایش عمر ناودانی
جمع‌بندی
ناودانی شیروانی یکی از انواع ناودانی‌ها است که به منظور جمع‌آوری و هدایت آب و مایعات مختلف از سقف یا کف و جلوگیری از نفوذ آن به داخل سازه استفاده میشود. این مقاطع می‌توانند از نظر جنس، استاندارد، نحوه طراحی و … تنوع بالایی داشته باشند و با توجه به ویژگی‌ها و مزیت‌های متعدد در انواع ساختمان‌ها، سوله‌ها، ویلاها و … به کار می‌روند.