برشگیر ناودانی یکی از اجزای مهم در سازه‌های فولادی و کامپوزیت است که وظیفه انتقال نیروهای برشی بین تیرهای فولادی و بتن را دارد. این قطعه فولادی به روش‌های جوشی یا پیچی به سازه متصل میشود و با ایجاد اتصال محکم بین المان‌ها، مقاومت سازه را در برابر نیروهای برشی را افزایش می‌دهد. در ساخت پروژه‌های ساختمانی و صنعتی به فور این مقطع استفاده میشود. در این مقاله از وب‌سایت فولاد آذر آذین در مورد برشگیر ناودانی چیست، انواع آن و تفاوتش با سایر انواع برشگیرها می‌پردازیم.
برش گیر ناودانی چیست؟
ناودانی یکی از مقاطع فولادی است که قابلیت استفاده به‌عنوان برشگیر را دارد. برای تولید برش گیر، ناودانی‌ها در سایزهای مختلف مطابق با نیاز سازه به قطعات کوچکتر تقسیم می‌شوند. این قطعات فولادی به بال تیرها متصل می‌شوند و تیرهای فولادی را به دال‌های بتنی متصل می‌کنند. با نصب صحیح برشگیر ناودانی، نیروهای برشی به‌طور مناسب بین اجزای مختلف تیرها توزیع می‌شوند و مقاومت سازه در برابر این نیروها، به‌ویژه در شرایط بحرانی مانند زلزله، افزایش پیدا می‌کند.
انواع برش گیر ناودانی چیست؟
برشگیرهای اغلب از انواع ناودانی سبک سایز 6 و 8 تولید شده و از نظر روش اتصال به دو دسته جوشی و پیچی تقسیم می‌شوند. برشگیرهای جوشی کاربرد گسترده‌تری دارند، اما در شرایطی که امکان جوشکاری وجود ندارد، از برشگیر ناودانی پیچی استفاده میشود. در ادامه به هر کدام از انواع برشگیر اشاره می‌کنیم:
برشگیر ناودانی جوشی
برشگیرهای جوشی با استفاده از جوش قوس الکتریکی به تیرهای سازه متصل می‌شوند. مقاومت اتصالات این نوع برشگیر بالا است و نیازی به سوراخ کردن بال‌های تیر ندارد. همچنین هزینه نصب آن نسبت به نمونه‌های پیچی کمتر است. این نوع برشگیر تقریبا در همه سازه‌ها قابل استفاده است، مگر در شرایطی که استفاده از حرارت و جوشکاری محدود باشد.
برشگیر ناودانی پیچی
برشگیرهای پیچی با پیچ و مهره مخصوص به تیرهای سازه متصل می‌شوند؛ بنابراین برای نصب آن‌ها باید روی بال‌های تیر سوراخ ایجاد کرد که این کار با چالش‌هایی همراه است. هزینه این نوع برشگیر از نمونه‌های جوشی بالاتر است و استحکام اتصالات آن‌ها به اندازه جوشکاری نیست. به همین دلیل در بسیاری از پروژه‌ها، جوشکاری به‌عنوان روش اولویت‌دار استفاده میشود. برشگیرهای پیچی بیشتر در سازه‌های پیش‌ساخته یا سازه‌هایی که نیاز به تغییرات و تعمیرات دوره‌ای دارند استفاده می‌شوند، زیرا امکان باز شدن و جابجایی را دارند.
مزایا و معایب برش گیر ناودانی چیست؟
در جدول زیر به مزایا و معایب برشگیر ناودانی اشاره می‌کنیم:
| مزایا | معایب |
| استحکام بالا و توزیع صحیح نیروهای برشی بین بتن و فولاد | نصب زمان‌بر و پیچیده‌تر از برشگیر گل‌میخ |
| افزایش مقاومت سازه‌های کامپوزیتی در شرایط بحرانی مانند زلزله و طوفان | وزن بالاتر نسبت به سایر انواع برشگیرها |
| جوش‌پذیری مناسب و تولید داخلی با دسترسی آسان در بازار | نیاز به تکنسین‌های ماهر برای نصب دقیق |
کاربردهای برشگیر ناودانی در صنعت ساختمان
رایج‌ترین کاربرد ساخت ناودانی با ورق برای تولید برشگیر ناودانی در سازه‌های کامپوزیت است که ترکیبی از فولاد و بتن هستند. علاوه بر آن، این قطعات در پل‌های فلزی با دال بتنی، سازه‌های صنعتی و سوله‌ها، و سازه‌های پیش‌ساخته که ترکیب بتن و فولاد دارند، استفاده می‌شوند. برشگیرها اغلب کاربرد مشابهی دارند، اما انتخاب آن‌ها توسط مهندسان با توجه به دانش و تجربه انجام میشود تا بهترین گزینه برای سازه مشخص شود.
برخی از کاربردهای ویژه برشگیر ناودانی عبارتند از:
- عرشه‌های فولادی: جلوگیری از لرزش عرشه و تیرهای فولادی، زیرا وظیفه اصلی عرشه انتقال نیروهای برشی به تیرها است.
- کاهش هزینه‌های تعمیر و نگهداری: استفاده از برشگیر ناودانی باعث کاهش هزینه‌های بلندمدت تعمیرات و نگهداری سازه میشود.
- افزایش ایمنی در برابر زلزله: اتصال مؤثر بین دال بتنی و تیر فولادی، پایداری جانبی سازه را در برابر نیروهای جانبی مانند زلزله افزایش می‌دهد و از لغزش یا جدایش اجزای سازه جلوگیری می‌کند.
- افزایش ظرفیت باربری: با ایجاد یکپارچگی بین دال بتنی و تیر فولادی، سازه قادر است بار بیشتری را تحمل کند، که اهمیت آن در پل‌ها و ساختمان‌های بلند بسیار بالاست.
تفاوت سایر انواع برشگیرها با برش گیر ناودانی چیست؟
به جز برشگیر ناودانی، انواعی مانند برشگیر گل‌میخ، برشگیر نبشی و برشگیر میلگرد مارپیچ نیز در سازه‌ها استفاده می‌شوند. قطعات نبشی و میلگرد مارپیچ بسیار مقاوم هستند، اما به دلیل قیمت بالاتر، کاربرد محدودی دارند. در سازه‌های معمولی، برشگیرهای ناودانی و گل‌میخ بیشتر مورد استفاده قرار می‌گیرند.
در ادامه به دو تفاوت اصلی اشاره می‌کنیم:
- سرعت نصب: برشگیر گل‌میخ سریع‌تر نصب میشود. درحقیقت، جوشکاری گل‌میخ حدود یک دقیقه طول می‌کشد، اما جوشکاری ناودانی حداقل سه دقیقه زمان می‌برد.
- عملکرد: برشگیر فولادی در جهت عمودی مقاوم است، اما گل‌میخ در تمام جهات نیروها را به خوبی منتقل می‌کند.
- مقایسه برش گیر ناودانی با سایر روش‌های تقویت سازه
- استفاده از برشگیر ناودانی یکی از موثرترین روش‌های تقویت سازه‌های فولادی و بتنی است، اما روش‌های دیگر مانند نبشی، تسمه یا پیچ و مهره نیز کاربرد دارند.
- برشگیر ناودانی: اتصال دائم و مقاوم بین تیر و دال، مناسب بارهای سنگین و لرزه‌ای
- نبشی تقویتی: مناسب گوشه‌ها، عملکرد ضعیف‌تر در انتقال برش
- تسمه فولادی: افزایش موضعی مقاومت، نصب سریع، اما کمتر مؤثر برای نیروهای بزرگ
- پیچ و مهره تقویتی: مناسب سازه‌های موقتی، انعطاف‌پذیر
- جوشکاری موضعی: مقاومت بالا، نیازمند مهارت، حساس به تنش حرارتی
نکته مهم:
استفاده از برش گیر ناودانی به‌دلیل نصب آسان، مقاومت بالا و عملکرد پیوسته در برابر بارهای دینامیکی، در بسیاری از پروژه‌ها اولویت دارد.
بیشتر بخوانید: تفاوت ناودانی سبک و سنگین
استانداردها و الزامات فنی برش گیر ناودانی چیست؟
استانداردهای نصب برشگیر ناودانی بر اساس مبحث دهم مقررات ملی ساختمان تعیین می‌شوند. مهم‌ترین نکات شامل موارد زیر هستند:
| معیارها | توضیحات |
| فاصله بین مراکز برشگیرها | حداکثر ۶۰۰ میلی‌متر |
| ضخامت پوشش بتن روی اتصال | حداقل ۵۰ میلی‌متر |
| فاصله لبه اتصال تا بال تیر | حداکثر ۲۵ میلی‌متر |
| اندازه جوش دور تا دور برشگیر | حداقل ۵ میلی‌متر |
| فاصله گام فوقانی و تاج برشگیر | حداقل ۴۰ میلی‌متر |
نحوه نصب و اجرای برش گیر ناودانی چیست؟
فرآیند نصب بر اساس نقشه طراحی شده توسط مهندسین و طبق استانداردها انجام میشود. مراحل اصلی عبارتند از:
- ابتدا سطح بال تیرها از هرگونه زنگ، گرد و غبار و چربی پاک‌سازی میشود تا جوشکاری بدون نقص انجام شود. این مرحله تضمین می‌کند که جوش به خوبی به فلز بچسبد و استحکام لازم ایجاد شود.
- برشگیرها مطابق نقشه‌های اجرایی در موقعیت دقیق روی بال تیرها قرار می‌گیرند. این کار تضمین می‌کند که بارها به صورت یکنواخت بین تیرها منتقل شود.
- قطعات و برشگیرها روی بال تیرهای فرعی به درستی فیکس می‌شوند تا در هنگام جوشکاری جابه‌جا نشوند. این مرحله دقت و ثبات سازه را افزایش می‌دهد.
- جوشکاری با رعایت استانداردهای فنی انجام میشود تا برشگیرها محکم به تیر متصل شوند. این اتصال نقش مهمی در تحمل بار و پایداری سازه دارد.
- پس از جوشکاری، کیفیت اتصال‌ها بررسی و کنترل میشود. این ارزیابی تضمین می‌کند که جوش‌ها مقاوم و ایمن باشند.
نکته: توجه داشته باشید که جوشکاری باید توسط متخصص حرفه‌ای انجام شود تا تنش حرارتی یا تغییر شکل در تیرها ایجاد نشود. همچنین در صورت وجود زنگ‌زدگی، ابتدا سطح باید تمیز شود.
عوامل موثر بر قیمت برش گیر ناودانی چیست؟
قیمت برشگیر ناودانی به نرخ ناودانی بستگی دارد که خود متاثر از قیمت فولاد، نرخ ارز، میزان عرضه و تقاضا و شرایط بازار آهن و فولاد ایران است. همچنین قیمت فروشنده نیز تاثیرگذار است؛ فروشندگان با واسطه اغلب قیمت بالاتری دارند. خرید مستقیم از کارخانه یا تامین‌کننده معتبر مانند فولاد آذر آذین می‌تواند به تامین محصول با بهترین قیمت کمک کند.
خرید برش گیر ناودانی از فولاد آذر آذرین
برای خرید برشگیر ناودانی استاندارد می‌توانید از شرکت فولاد آذر آذرین اقدام کنید. این مجموعه انواع برشگیرهای ناودانی را با استانداردهای ملی و کیفیت بالای فولاد تولید و عرضه می‌کند. خرید از فولاد آذر آذرین مزایای فراوانی از جمله اطمینان از جنس فولاد مرغوب، ابعاد دقیق و مطابق نقشه‌های سازه، تحویل به‌موقع و خدمات پس از فروش معتبر دارد. شما می‌توانید برشگیر ناودانی مناسب پروژه‌های خود را به‌صورت مستقیم و با تضمین کیفیت تامین کنید. برای کسب اطلاعات بیشتر با تیم کارشناسان ما تماس بگیرید.